Jezioro Sasek Wielki jest jeziorem rynnowym objętym całkowitą strefą ciszy. Jezioro, kiedyś nazywało się Materschobensee w gwarze mazurskiej można było się spotkać też z nazwami Szoba lub Szoby. Podstawowe dane zbiornika.
– powierzchnia: 870,5 ha.
– głębokość: Maks. – 38 m, śr. – 8,1 m.
– długość: około 12,5 km.
– Szerokość maksymalna – 2,5 km
Dno jeziora jest porośnięte licznymi głęboczkami, roślinnością zanurzoną (rdestnica, rogatek), która tworzy łąki podwodne. Jezioro ma kierunek południowo-północny i rozpoczyna się pomiędzy miejscowościami Piece i Jęczniki a kończy się w Dźwierzutach. Jezioro składa się z trzech akwenów południowego oddzielonego wąskim przesmykiem pomiędzy miejscowościami Kobylocha i “Wrzos”, środkowego, który kończy się na przesmyku za Łysą Górą i północnego sięgającego do Dźwierzut.

Zbiornik południowy o pow. 180 ha jest otoczony z obu stron lasami, w części zachodniej znajduję się baza rybacka w Jęcznikach, natomiast po stronie wschodniej są położone miejscowości Piece i Kobylocha. Na samym początku akwenu tuż przy drodze krajowej 53 szczytno – Pasym wypływa rzeka Saska. Jest to początek szlaku kajakowego rzeki Saski i Sawicy o długości 36,5 km, trasa biegnie przez Jez. Sasek Wielki – Jęcznik – Janowo – Sędańsk – jez. Sędańskie – jez. Sasek Mały – Kucbork – Wiebark. Pod względem popularności jest to drugi szlak kajakowy na terenie powiatu szczycieńskiego po Omulwi.

Początek szlaku kajakowego rzeki Saski i Sawicy 36,5 km

Piece – widok z zachodu

Nad środkową największą częścią jeziora znajdują się miejscowości Kobylocha (częściowo), Trelkówko, Linowo i Łysa Góra. Wschodnia część akwenu jest porośnięta lasami a od strony zachodniej jezioro jest otoczone pagórkowatymi łąkami. W pobliżu płd-zach brzegu znajduje się wyspa o pow. 0,4 ha. Wyspa jest zabagniona i porośnięta olchą. Za miejscowością Łysa Góra jezioro się zwęża i jest otoczone gęstym lasem.

Duża wyspa – widok z południa

W otaczających tę część jeziora trzcinach można spotkać polującą czaplę siwą. Na samym końcu akwenu znajduję się zabagnione wejście do kanału, którym można przepłynąć do najmniejszej, północnej części jeziora. W okresie letnim możemy podziwiać malowniczy wygląd kanałku porównywalny z przyrodą lasów tropikalnych. Przepłynięcie kanałkiem dostarcza wielu wrażeń nie tylko artystycznych. Po wyjściu z kanałku docieramy do ostatniej części jeziora. Akwen ten jest otoczony łąkami a na jego środku znajduje się duża bezleśna, pagórkowata wyspa. Jak niesie wieść gminna dawniej na wyspie Mazurzy wypasali owce. Przewodniki piszą, że na samym końcu zbiornika ujrzymy strugę, która wypływa z Jeziora Szczepankowskiego ale ja nie mogłem odnaleźć.

Przedsionek przed Dźwierzuatmi

Wejście do przesmyku przed Dźwierzutami

Północny koniec jeziora

Wyspa przed Dźwierzutami

Jezioro jest zbiornikiem sielawowym. Liczne “górki” znane tylko starym bywalcom i mieszkańcom przynoszą obfite połowy ryb. Amatorzy wędkarstwa mogą zadowolić się leszczem, płocią, szczupakiem i okoniem, w ostatnich latach można też złowić lina, suma, węgorza a jeśli ktoś nie ma czasu wędkować może zakupić świeżą rybę w gospodarstwie rybnym w Janowie.
Jezioro daje możliwość odbywania wielu spływów kajakowych najciekawsze szlaki to Piece – Łysa Góra – Dźwierzuty, z części południowej w okolicach Jęcznik możemy dopłynąć rzeką Saską i Sawicą do Wielbarka.

Tereny wokół jeziora pozwalają odbywać ciekawe wycieczki rowerowe Np.
Piece – Szczycionek – Kobylocha – Linowo
Piece – Jęczniki – Łysa Góra.
Kobylocha – Piece – Grom – Jezioro Gromskie – Jezioro Leleskie